1

Donderdag 27 februari 1969,
tegen 16 uur

Rue Vilin begint ter hoogte van rue des Couronnes nr. 29, tegenover een aantal nieuwe huizen, recent gebouwde woningwetwoningen die nu al een wat oude indruk maken.
Rechts (de even kant) een gebouw met drie gevels: een in de rue Vilin, een in de rue des Couronnes en een smalle derde, die de kleine hoek tussen de twee straten, opvult; op de begane grond bevindt zich een café-restaurant met een hemelsblauwe pui, versierd met geel.
Links (de oneven kant) is nr. 1 recentelijk opgeknapt. Het was, naar me verteld werd, het huis waarin de ouders van mijn moeder woonden. In het minuscule halletje bevinden zich geen brievenbussen? Op de begane grond een winkel, vroeger een meubelzaak (de omtrekken van de letters MEUBELS zijn nog zichtbaar), die er misschien in de vorm van een garen- en bandwinkel weer in is getrokken, te oordelen naar de artikelen die je in de etalage ziet liggen. De winkel is gesloten en niet verlicht.
Uit nr. 2 komt jazzmuziek, revival-jazz (Sidney Bechet? of eerder Maxim Saury).
Aan de oneven kant: een verfwinkel
nr. 3, recent opgeknapt
Confectie Breiartikelen
DE HARDE WERKER
PARIJSE ZUIVELWINKEL
Vanaf nr. 3 zijn de huizen niet meer opgeknapt.
Nr. 5 is een stomerij, ‘De kledingdokter’, daarna: BESNARD Confectie
Ertegenover, op 4: een knopenverkoper
Op 7, een metalen uithangbord waaruit het woord UITVAARTEN gesneden is op de gevel Couppez en
Chapuis Uitvaarten: de zaak lijkt allang gesloten te zijn.
Dan, nog altijd aan de oneven kant, een ondefinieerbaar winkeltje
Op 9 Bar-Restaurant Marcel
Op 6 Loodgieter en sanitair
Op 6 Kapsalon Soprani

Op 9 en 11 twee gesloten zaken
Op 11 Wasserij Vilin
Een betonnen hek, na 11, vormt de hoek met rue Julien-Lacroix.
Op 10 Leerschalmen tegen kostprijs
Op 10 een oude papier- en garen-en-bandwinkel
Op 12, het hoekpand: H. Selibter, Broeken in alle soorten en maten
Langs vrijwel de hele stoep aan de oneven kant staan auto’s.

De straat is vrijwel overal even (en nogal) steil. De straat is geplaveid. De rue Julien-Lacroix kruist haar bijna in het midden van het eerste (en langste) deel ervan.
Op de hoek (even kant van beide straten) een huis dat gerenoveerd wordt, met een smeedijzeren balkon op de eerste verdieping en de mededeling, tweemaal:

PAS OP TRAP

Er is geen trap te bekennen; even later begrijp je dat het gaat om de trappen aan het eind van de straat: voor auto’s loopt de rue Vilin na de rue Julien-Lacroix dood.
Op de hoek (aan de even kant van de rue Vilin, de oneven kant van de andere) een levensmiddelenzaak met de alleenverkoop van Oerwijn (volgens een bord op de deur) en postkoetswijn (volgens de markies).

Op 19 een lang huis met een verdieping.
Op 16 een gesloten zaak, vroeger misschien een slager.
Op 18 een hotel met ernaast een café-bar: Hotel de Constantine.
Op 22 een oud café; het is gesloten, zonder verlichting: achterin is een grote ovale spiegel te ontwaren. Daarboven, op de tweede etage, een lang balkon van smeedijzer, drogende was. Op de deur van het café een bord:

S ZONDAGS ZIJN WIJ GESLOTEN

Op 24 (dat is het huis waar ik gewoond heb):
Eerst een gebouw met een verdieping: op de begane grond een deur (dichtgetimmerd): daaromheen nog sporen van verf en erboven, nog niet helemaal uitgewist, het opschrift:

DAMES KAPSALON

Daarna een laag gebouw met een poort die uitkomt op een lange geplaveide binnenplaats met een paar onderbrekingen (een verloop van twee of drie treden). Rechts een lang gebouw met één verdieping (dat vroeger op straat uitkwam via de dichtgetimmerde deur van de kapsalon) met een dubbel bordes van beton (dat is het huis waarin wij woonden; de kapperszaak was van mijn moeder).
Aan het eind een vormeloos gebouw. Links een soort konijnehokken.
Ik ben niet teruggegaan.
Achterin kwam een oude man tevoorschijn en daalde de drie treden af die naar ‘ons’ huis leidden. Een andere oude man ging naar binnen met een zware baal (was?) op zijn rug. Daarna, tenslotte, een klein meisje.

Op 25, ertegenover, een huis met een dubbele poort die op een lange en donkere binnenplaats uitkomt en een winkel die gesloten lijkt maar waaruit een eentonig geluid komt: als hamerslagen, maar dan ‘mechanischer’ en minder hard; door een vieze ruit is een naaimachine te identificeren, maar niemand die hem bedient.
Op 27 een gesloten winkel, ‘Het huis van Taleth, met, zichtbaar nog, Hebreeuwse letters en de woorden MOHEL, CHOHET, BOEKHANDEL PAPIERWAREN, RELIGIEUZE ARTIKELEN, SPEELGOED op de blauwe, verkleurde gevel.
Op de plaats van 29 een pas geverfde stenen omheining. Sporen van geel en vergeeld behang zijn zichtbaar tegen de zijkant van 31.
Nr. 31 is een sloophuis. De ramen van de eerste twee etages zijn dichtgetimmerd. Er hangen nog gordijnen op de derde. Op de begane grond een voormalige winkel.

KRACHTLICHT

A. MARTIN

SPOELENMOTOREN

ALGEMENE FABRIEKSINSTALLATIES

Op 33 een leeg pand.
Op dat punt maakt de straat een bocht naar rechts van ongeveer 30°. Aan de even kant houdt de straat op bij nr. 38; daarna staat er een gebouwtje van rode stenen, dan de inham van een trap die van de Julien-Lacroixpassage komt, die zelf ook, maar dan een beetje lager dan de rue Vilin, bij de rue des Couronnes begint. Daarna een groot braakliggend terrein met grind en wilde begroeiing.
Aan de oneven kant maakt de straat ter hoogte van nr. 49 een tweede bocht, nu naar links, ook van ongeveer 30°: hierdoor krijgt de straat globaal de vorm van een zeer langgerekte S (zoals in het teken SSklein).
Aan de oneven kant houdt de straat op bij de nrs. 53-55, bij een trap, of liever gezegd bij drie trappen die zelf ook een dubbele kromming beschrijven (niet zozeer de vorm van een S, maar eerder die van een gespiegeld vraagteken).
Nr. 49 is een geel huis met een zinken dakverdieping op de tweede etage. Twee ramen op de eerste. In het ene (voor mij het rechter) een oude dame die naar mij kijkt. Op de begane grond zat (vroeger?) een ‘METSELBEDRIJF’.
Op 47 een leeg pand met resten rode verf op de muren. Op 45 een gesloten winkel en een pand met drie verdiepingen, voorheen het

HOTEL DU MONT-BLANC

Gemeubileerde Appartementen en kamers

Op 34 een oude Wijn- en Likeurhandel.
Overal blinde vensters.
Op 53-55 zat een Wijn- en Kolenhandel, ‘BERGRUST’: het pand is in het midden gescheurd, van boven naar beneden, op 5-4-68 (deze data staan op het noodpleister geschreven). De drie ramen op de eerste etage zijn dichtgemetseld.

Boven aan de trappen kom je op een klein kruispunt waarop links de rue Piat, in het midden de rue des Envierges en rechts de rue du Transvaal uitkomen. Op de hoek van de rue des Envierges en de rue du Transvaal bevindt zich een mooie, okerkleurige bakker. Langs de balustrade van de trap, naast een straatlantaarn, staat een bontgekleurde brommer waarvan de felle kleuren de vacht van een wild beest imiteren. Twee Algerijnen leunen even op de balustrade. Twee negers komen de trap op. Ondanks de betrokken lucht blijkt het uitzicht vrij goed: kerken, hoge nieuwe gebouwen, het Pantheon?
Op het braakliggende terrein duelleren twee kinderen met stangen als degens.

Om zeven uur ’s avonds ben ik nogmaals, bijna hollend, de straat doorgelopen, om te zien hoe de rue Vilin er in het donker uitziet. Er zijn maar weinig verlichte ramen – nauwelijks twee per pand – in het bovenste deel van de straat, maar naar het begin wel meer. Het oude café op 22 was verlicht, vol Algerijnen. Het is ook een hotel (ik zag een bord met ‘Prijs van de kamers’).
Verschillende winkels waarvan ik dacht dat ze definitief gesloten waren, zijn verlicht.

2

Donderdag 25 juni 1970
tegen 16 uur

De markt op de boulevard de Belleville wordt opgesteld. Werkzaamheden aan de straat die tot in de rue des Couronnes doorgaan. Een pand in aanbouw op de hoek van de rue J.-P.-Timbaud. Een heel rijtje huizen op de hoek van de rue des Couronnes is gesloopt. Even verderop op de boulevard een pantserwagen van de ME (recente incidenten tussen joden en Arabieren).
De rue Vilin is éénrichtingverkeer; je kunt er niet inrijden. De auto’s staan aan de oneven kant.
Nr. 1 en 3 zijn opgeknapt. Op nr. 1 bevindt zich een gesloten levensmiddelenzaak en een nog geopende garen-en-bandwinkel. Op de tweede etage staat een man voor het raam.
Op 3 een verfwinkel en een breiwinkel. De verkoopster in de verfwinkel ziet me aan voor een ambtenaar:
‘Zo, komt u ons slopen?’
Op 2 een café-restaurant, op 4 een knopenverkoper. Werkzaamheden aan de straat: aanleg van gasleidingen door De Lacq.
Op 5 de Parijse Zuivelwinkel, De kledingdokter, Stomerij en Reparaties. Besnard Confectie.
Van wat hoger komt Arabische muziek.
Op 6 een loodgieter en sanitair. Kapsalon A. Soprani, donderdagavond open (de winkel lijkt opgeknapt te zijn).
Op 7 COUPPEZ uitvaarten (gesloten): twee van de drie verdiepingen zijn dichtgemetseld. Nog een gesloten zaak. Een kleine mededeling met viltstift, uitgewist op het rood na: Verkoop op dinsdag woensdag
Nr. 8 is een huis van drie verdiepingen, met twee vrouwen voor het raam. Op 9 bar-restaurant MARCEL en een gesloten winkeltje. Op 10, gesloten, Leerschalmen tegen kostprijs en ook al dicht een papier- en garen-en-bandwinkel. Op 11 een gesloten winkel; op 13 een wasserij met een verkleurde blauwe pui. Op de tweede verdieping is een appartement dichtgemetseld. Nr. 12 is een gebouw van 5 etages. Op de begane grond Selibter, Alle Broeken. Op 14 een leegstaand huis en ook op 15 (de hoek met de rue Julien-Lacroix). Op 16 een voormalige slager? Op 17 is een voormalige levensmiddelenzaak een café-bar geworden (‘CAFE BAR’ staat in het wit op de deur). Op 18: Hotel de Constantine Gemeubileerd hotel Café-Bar. Op 19, 21 en 23 staan huizen met een verdieping, vervallen; nr. 20 is een pand met 4 verdiepingen, vervallen, de vierde etage lijkt leeg. Op 22 een café-hotel? Op 24, op het binnenplaatsje, zit een kat op een kolenbunker. Het opschrift DAMES KAPSALON is nog leesbaar. Affiches van de Communistische Partij. Op 25 een gesloten winkel. Op 26 staat de begane grond leeg. Op 27 een gesloten winkel. Dan tot nr. 41 een schutting van cementplaten. Op 30 een huis van twee verdiepingen, gedeeltelijk dichtgemetseld; een modewinkel. Op 32 leegstaande winkels (Wijn en Likeuren). Nr. 34 is vrijwel helemaal dichtgemetseld. Na nr. 36 begint het braakliggende terrein.
Van nr. 41 tot nr. 49 zijn bijna alle panden dichtgemetseld, waaronder, op nr. 45, het hotel du mont-blanc. Op nr. 49, een geel huis, vroeger een metselbedrijf, staat eren vrouw voor het raam op de eerste verdieping. De nrs. 50, 51 en 53 zijn overblijfselen (BERGRUST, Wijn & Likeuren).

3

Woensdag 13 januari 1971

Droge kou. Zon.

Boven de poort van nr. 1 bevindt zich een geveldriehoek. De winkel links, blauwgeverfd met een hangende en gescheurde rode markies, is gesloten. De winkel rechts verkoopt misschien kleermakersbenodigdheden. Op nr. 3 een verfwinkel en ‘Welkom’, Confectie, Breiartikelen. Op nr. 2, café-restaurant. Op nr. 4, knopenverkoper. Op nr. 5, Parijse Zuivelwinkel en de Kledingdokter, Stomerij, Persen, Besnard, Confectie. Op 7 een gesloopt pand met een schutting waarop een affiche met De zaak van het volk. Op 6, Loodgieter en Sanitair en Kapsalon. Op 9 een café restaurant bar: MARCEL’S en een gesloten zaak. Op 11 een gesloten zaak en WASSERIJ VILIN (op de hoek van de rue Julien-Lacroix):

Wegens Onteigening

Definitieve sluiting

24 December

Op 10, Leerschalmen tegen kostprijs en een gesloten papier- en garen-en-bandwinkel. Op 12, Alle Broeken. Op 14 een dichtgetimmerd huis, op 15 een gesloopt huis. Op 17, Kelderbar; op de markies: HADDADI FARID; op de deur:

Novo Otvoren

Jugoslavenski

Café-restoran

Kod Milene

De groenkleurige slagerij is gesloten, net als een andere zaak. Op nr. 18: HOTEL DE CONSTANTINE, café-bar; op 22 een café-hotel; op 19 en 21, leegstaande huizen? op 26? Op 24: dames kapsalon (niet de zaak, alleen het spoor van de op de muur geverfde reclame); op de binnenplaats van 24: metalen liggers; werklui ertegenover repareren een dak (van een pand in de rue des Couronnes?) In de verte hijskranen.

25, 27: gesloten winkels; vanaf 27: schuttingen. Op 28 een nog bewoond huis; op 30 een modewinkel met de aanduiding MODE in cursief; op 32: een gesloten Wijn & Likeuren. Nrs. 34 en 36 zijn krotten. Uit 36 komt een dame naar buiten: ze woont er al 36 jaar; ze zou er maar drie maanden blijven; ze herinnert zich de kapster van 24 heel goed:
‘Ze is niet erg lang gebleven.’
De nrs. 41, 43, 45 (Hotel du Mont-Blanc), 47 zijn dichtgemetselde huizen. Daarna schuttingen.
Geparkeerde auto’s in de hele straat. Een paar voorbijgangers.
Op 49 hoest een vrouw achter het raam. Nr. 51 is een leegstaand huis. De nrs. 53-55 (Bergrust, wijnen) is gesloten. Helemaal bovenaan een braakliggend terrein. Een loods met een nieuw bord:

PLASTICS BEWERKINGEN

4

Zondag 5 november 1972
tegen veertien uur

Nr. 1 staat er nog. Nr. 2, 3: verf en confectie ‘Welkom’; 4: Knopenverkoper (gesloten); 5: zuivelwinkel omgevormd tot loodgieter? Nr. 6: kapsalon. Nr. 7 gesloopt. Nr. 8, 9? Nr. 10: leerschalmen; 11 gesloopt; 12: Selibter, 13 gesloopt; 14: een gesloopt pand, een winkel staat nog overeind. 16? 17: kelderbar. 18: Hotel de Constantine. 19? 20? 21 gesloopt. 22: Café-hotel. 23? 24 is nog heel, 25: een gesloten winkel; 26: dichtgemetselde ramen, 27 dichtgemetseld, 28, 30, 36 nog overeind.
Een cyperse en een zwarte kat op de binnenplaats van 24.
Na 27, de oneven kant, verder niets meer; na 36, even kant, niets meer. Op het pand van nr. 30 affiches van Johnny Hallyday.
Helemaal bovenaan: PLASTICS BEWERKINGEN.
Op het braakliggende terrein ligt slopersmateriaal.
Duiven, katten, autowrakken.

Ik heb een jongetje van 10 gesproken; hij is geboren op nr. 16: hij vertrekt over acht weken naar zijn land, Israël.

5

Donderdag 21 november 1974
tegen 13 uur

De woningwetwoningen aan het begin van de rue des Couronnes zijn klaar.
Het laagste deel van de rue Vilin lijkt nog een beetje te leven: afvalhopen, was die uit het raam hangt.
Nr. 1 is nog heel. Nr. 7 is een braakliggend terrein met een schutting; Besnard Confectie, op 5, is gesloten; op 9 is het restaurant bar MARCEL’S gesloten; op 6 een geopende (kappers)zaak en een gesloten zaak; op 4 een knopenverkoper?

Op de hoek van de rue Vilin en de rue Julien-Lacroix staat alleen Selibter, Broeken nog overeind; de drie andere hoeken zijn bezet, twee door braakliggende terreinen, de andere door een volledig dichtgemetseld pand.
De nrs. 18 en 22 zijn café-hotels die nog overeind staan, net als 20 en 24.
Aan de oneven kant wordt 21 gesloopt (je ziet bulldozers, graafmachines, vuur), 23 en 25 zijn opengereten. Na 25 niets meer.
Op de plaats van 26 een kleine tot hutje omgebouwde aanhangwagen. Autowrakken.
Niet opgehaalde hopen vuilnis (in de rue Julien-Lacroix vervangt een contingent soldaten de stakende vuilnismannen).
Een dode mus midden op de weg.
Op nr. 30 een aankondiging:

Officiële mededeling van de gemeente Parijs

25-26-27 augustus 1974

Onteigening van de nrs. 28 en 30

Aanleg van een openbaar terrein in Parijs, 20e arrondissement

Niets meer na nr. 30. Schuttingen, braakliggende terreinen waarop autoslopers bezig zijn. Verkiezingsaffiches op de schuttingen.

6

27 september 1975,
tegen 2 uur ’s middags

Vrijwel de hele oneven kant bestaat uit schuttingen van cementplaten.
Op een ervan een graffitiopschrift:

ARBEID = MARTELING