Enkelen van hen kwamen vroegtijdig, anderen laat,

maar uit hun tijd geraakt zijn zij

ieder voor zich dakloos.

De heronskogel. De voltazuil. De katapult.

De mijnwindas in Falun. Kuriosa:

De ‘pneumatische korenwan’

Una macchina per riscaldare i piedi.

 

Wij zien machines alleen als zij dakloos zijn,

komend uit een andere eeuw.

Dan pas worden zij duidelijk, krijgen zij een betekenis.

 

Maar wat betekenen zij? Niemand die het weet.

 

Het stangenstelsel: een manier om met behulp

van twee hefbomen in heen en weer gaande beweging

een kracht over grote afstanden te verplaatsen.

Wat betekent het stangenstelsel’?

 

DIE BERGWERKE IM HARZ ANNO 1723

 

Het schilderij wemelt van de mensen. Klein

als vliegen gaan zij omhoog en omlaag in de tonnen

en het objekt ‘j’ op het schilderij, ‘La Grande Machine’,

daar bij die frisse waterval, drijft alle riemen aan.

 

Niemand heeft hen dan nog gekombineerd,

wat heel goed mogelijk zou zijn geweest,

het stangenstelsel met de stoommachine,

de heronskogel met de voltameter.

De mogelijkheid blijft open.

 

Een vreemde taal, die niemand sprak.

 

En nauwkeurig beschouwd:

de grammatika zelf is een machine

die uit ontelbare sequenzen

kommunikatief gebrabbel kiest:

de ‘gezonde instrumenten’, de ‘voortplantingsorganen’

de ‘schreeuwen’, het ‘verstikte gefluister’.

 

Wanneer woorden zijn verdwenen blijft de grammatika achter,

en die is een machine. Die wat betekent?

Niemand die het weet. Een vreemde taal.

Een volstrekt vreemde taal.

Een volstrekt vreemde taal.

Een volstrekt vreemde taal.

 

Het schilderij wemelt van de mensen. Woorden,

klein als vliegen gaan omhoog en omlaag in de tonnen

en het objekt ‘j’ op het schilderij, ‘La Grande Machine’,

daar bij die frisse waterval, drijft alle riemen aan.

 

naar Lars Gustafsson: Vuur- en luchtmachine
naar Lars Gustafsson: De machines. Een zelfonderzoek